Landbouw produceert biomassa. Bij de teelt van één kilo plantaardig voedsel ontstaat onvermijdelijk vier kilo niet-eetbare biomassa. Als we die oneetbare biomassa aan ons vee kunnen voeren, dan maken we volgens Wilhelm Windisch van de Technische Universiteit van München, alsnog 1000 tot 2000 kilocalorieën en 100 gram aan hoogwaardig eiwit, geschikt voor menselijke consumptie.
Veel mensen denken dat een veganistische leefstijl het meest duurzame voedselsysteem is. Dat klopt niet, rekent Windisch voor: “Als iedereen in Duitsland veganistisch zou eten dan is – onder het huidige landbouwsysteem – 20% van de geproduceerde biomassa te gebruiken als voedsel voor de mens. De rest bestaat uit nevenstromen, zoals stro (29%), bijproducten (12%), maïssilage (16%), klaver en luzerne (3%) en gras van permanent grasland (20%).” Als alle akkerbouw in Duistland biologisch zou worden, dan is het aandeel klaver en luzerne zelfs 30%. In de biologische akkerbouw zijn dat noodzakelijke rotatiegewassen, maar wij mensen eten dat dus niet op.
Bij de verwerking van gewassen tot levensmiddelen voor de mens komen reststromen vrij, zoals suikerbietenpulp, aardappelstoomschillen en bierbostel. Al die voor de mens oneetbare overblijvende biomassa kunnen we inzetten om hoogwaardige voeding van te maken, zoals vlees, melk en eieren. Dat is efficiënter en duurzamer dan het gebruik als meststof of bodemverbeteraar of als substraat voor biogasproductie, stelt Windisch.
Landbouwareaal
De beschikbaarheid van landbouwgrond voor elke wereldburger neemt af. Op dit moment voedt een oppervlakte van een voetbalveld drie mensen, in 2050 zal dezelfde omvang aan grond meer dan vijf mensen moeten voeden. Slechts 30% van het landbouwareaal in de wereld is geschikt voor de teelt van gewassen voor humane consumptie, vertelt Windisch: “Die 30% komt overeen met het strafschopgebied en daar moeten we dus geen veevoer op telen.” De overige 70% van het landbouwareaal is prima te gebruiken als permanent grasland, om herkauwers op de weiden of om diervoedergewassen te telen.
Het belang van vee
Herkauwers hebben als voordeel dat ze gevoerd kunnen worden met voor de mens oneetbare, vezelrijke producten, zodat er geen competitie tussen ‘feed’ en ‘food’ is. Herkauwers stoten bij de verwerking van hun vezelrijke rantsoen weliswaar methaan uit, maar de bijdrage van dit methaan aan de opwarming van de aarde is nihil, zegt Windisch.
Wilhelm Windisch benadrukt dan ook dat de veehouderij én de consumptie van vlees, melk en eieren een cruciale rol spelen in een duurzaam voedselsysteem.
Nadere informatie
Zie hier de presentatie van Wilhelm Windisch op het symposium ‘The Societal Role of Meat- What the Science Says’, in Dublin, 19-20 oktober 2022: The role of grasslands and nutrient circularity in animal agriculture – YouTube
Komende tijd besteedt Nederland Vleesland aandacht aan deze wetenschappelijke inzichten over de betekenis van vlees in relatie tot gezondheid en duurzaamheid.
Dit bericht valt in een reeks op basis van de genoemde bijeenkomst in Dublin, zie ook:
Van Neil Mann: Dierlijke producten horen bij de mens” – Nederland Vleesland
Van Alice Stanton: Hoe (on)gezond is rood vlees? – Nederland Vleesland
Van Nick Smith: Voedingsadviezen beter op basis van wetenschap
Van Peer Ederer: Veehouderij houdt belangrijke rol in wereldwijde voedselvoorziening
Vragen of reacties: mail info@nederlandvleesland.nl
